امروزه در دنیا پرورش طیور ارگانیک و عاری از آنتی بیوتیک فراگیر شده و علاقمندان به مصرف گوشت سفید، از این طیور استقبال بسیاری کرده‌اند. فلسفه ارگانیک این است که سلامتی انسان با سلامتی محیط گره خورده است. امروزه در صنعت کشاورزی از مقادیر زیاد مواد شیمیایی استفاده می‌شود.
اگر چه این مواد شیمیایی در کوتاه مدت عملکرد را افزایش می‌دهند، ولی در دراز مدت موجب تخریب، فرسایش خاک، گسترش آلودگی ها و در نهایت باعث کاهش کیفیت محصول می‌گردند.
پرورش مرغ ارگانیک
در مبحث ارگانیک بیشتر به تولید محصولات زراعی دقت و تمرکز شده و در بخش پرورش دام و طیور، ارگانیک بودن پرنده و تخم آن در یک دهه گذشته حائز اهمیت قرار گرفته و مصرف کنندگان گوشت سفید مرغ و تخم مرغ اخیراً تمایل بیشتری به خرید محصولات ارگانیک دارند.
در رابطه با ارگانیک بودن محصول، معمولا از تجربیات سوئدی ها استفاده می‌شود زیرا بزرگترین انجمن تاییدکننده محصولات ارگانیک در سوئد است. این انجمن با صدور مجوز استفاده از برچسب KRAV به مزارع و دامداری ها، ارگانیک بودن محصول را تایید می‌کند.
شرایط پرورش ارگانیک مرغ
- آزادی و توان حرکت در محیط (در فصل گرما ۴ متر مربع به ازای هر مرغ فضا لازم است)
- عدم استفاده روتین از آنتی بیوتیک ها، ضد میکروب ها و آنتی باکتری ها مانند کوکسیدیوز
- استفاده از خوراک ارگانیک
- زمان ارجاع به کشتارگاه حداقل ۸۱ روز
- اگر از دارو های آنتی بیوتیک و یا شیمی درمانی استفاده شود، زمان برداشت دو برابر می‌شود و یا اگر گله تحت درمان باشند و کشتار شوند اجازه زدن برچسب KRAV را ندارند.
- کوتاه کردن منقار برای جلوگیری از قارچ بینی یا چیدن پرها جزء روش های معمولی ارگانیک نیست.
طیور ارگانیک در ایران
تمایل روز افزون مردم به استفاده از فراورده های طیور بدون آنتی بیوتیک، که در مواردی به اشتباه ارگانیک در نظر گرفته می‌شوند، تایید کننده این مهم است محصولات طیور و مرغ ارگانیک نسبت به سیستم سنتی پرورش طیور، تفاوت های دارند.
در سیستم ارگانیک، پرنده ها در محیط باز و بزرگ تری پرورش داده می‌شوند. فراهم آوردن بستری از کاه و کُلش برای آنها الزامی بوده و از علوفه ها و مواد غذایی ارگانیک در تغذیه آنها استفاده می شود.
در پرورش طیور به این روش، استفاده از آنتی بیوتیک ها محدود می‌شود. اگر از دارویی استفاده شود، دوره طولانی تری باید طی گردد تا این داروها به خوبی از بدن طیور دفع شوند. سپس بعد از این مدت می‌توان تخم و گوشت آنها را مصرف کرد.
از آنجا که کشاورزی ارگانیک در واکنش به نیازهای دنیای معاصر، به یک پدیده جهانی تبدیل شده است و در بازار جهانی کنونی محصولات کشاورزی، فقط محصولات گواهی شده و پاک مجاز به عرضه هستند. بنابراین در آینده ای نزدیک احتمالا محصولات ارگانیک تنها گزینه ممکن برای حضور محصولات طیور و تولید گوشت سفید و تخم مرغ در بازار ایران می‌باشند.
جایگاه مرغ بومی در پرورش طیور ارگانیک
در دنیای امروز مردم به دنبال طیور سالم و ارگانیکی می‌باشند که عاری از هرگونه آنتی بیوتیک باشد. متاسفانه برخی از پرورش دهندگان مرغ صنعتی به دور از اخلاق و بهداشت، طیور را با آنتی بیوتیک های محرک رشد می‌دهند. سپس مرغ را روانه کشتارگاه ها کرده و به مصرف جامعه می‌رسانند. هر دارو و یا آنتی بیوتیکی مدت زمان منع مصرف برای تخم مرغ و گوشت دارد. اما برخی مرغداران این مسائل را رعایت نکرده و فقط به دنبال سود گزاف خود هستند. در نتیجه سلامت جامعه نیز به خطر می‌افتد.
امروزه با شناخت مردم از طیور ارگانیک و مرغ محلی، پرورش دهندگان اقدام به پرورش ارگانیک و سنتی این گونه پرندگان کردند. برخی از جوانان جویای کار با خرید دستگاه جوجه کشی با کیفیت اقدام به جوجه کشی از هرگونه تخم نطفه دار موجود در بازار و پرورش پرندگان مختلف، اقدام به عرضه گوشت سفید (پروتئین) سالم و مطمئن به بازار می‌کنند. پرورش دهندگان سنتی مرغ های محلی را بعد از جوجه در آوری در اتاق های کوچک نگهداری کرده و بعد از مدتی جوجه ها به محیط باز یا باغ منتقل می‌شوند.
در این روش پرنده از محصولات باغی و یا ارگانیک تغذیه می‌کند. با گسترش پرورش مرغ محلی و طیور سالم، سلامت جامعه هم تضمین شده و باید با مشاوره از کارشناسان خبره پرورش سنتی رواج یابد. تا هم گوشت سالم به بازار عرضه گردد و هم تولید کار و اشتغال زایی برای جامعه می‌شود.
